Olympische Spelen lezen

Trekken aan water

Het leven van Olympische legende Pieter van den Hoogenband

Arthur van den Boogaard

Op 18 augustus 2004 schreef de zesentwintigjarige Pieter van den Hoogenband sportgeschiedenis: vier jaar na de Spelen in Sydney won hij in Athene opnieuw goud op de honderd meter vrije slag. Slechts drie zwemmers deden dat ooit eerder. Een olympische legende was geboren, zijn imago als zondagskind bevestigd: perfect zwemmerslichaam, ontwapenende lach, intelligent, fijne familie en een gelukkig gezinsleven. Slechts weinigen wisten wat er werkelijk schuilging achter al deze prestaties. Al sinds zijn afscheid als zwemmer in 2008 dacht Van den Hoogenband aan een boek. Net als zijn carrière moest het eigenzinnig zijn, eerlijk en tot de verbeelding spreken. Uiteindelijk vroeg hij Arthur van den Boogaard het boek te schrijven, en verleende aan hem alle medewerking én vrijheid. Met Van den Hoogenbands rol als chef de mission tijdens de door corona geteisterde, maar succesvolle Olympische Spelen in Tokio als leidraad, reconstrueert Van den Boogaard op meeslepende wijze de carrière en het leven van een van onze grootste olympiërs.

Vlinderslag

Van vluchteling tot olympisch zwemster

Josie Le Blond en Yusra Mardini

Niemand kiest ervoor om vluchteling te worden. Ik moest mijn thuisland verlaten om in leven te blijven, ook als ik daarbij het risico liep om dood te gaan.’Yusra Mardini Yusra Mardini ontvlucht Syrië in 2015. Aan de Turkse kust stapt ze in een kleine rubberboot vol vluchtelingen, die op weg gaat naar Griekenland. Al na een kwartier begeeft de motor het en begint de boot te zinken. Yusra en haar zus springen overboord en trekken de overvolle boot drieënhalf uur lang door open water, tot ze aankomen op het strand van Lesbos. Daarmee redden ze het leven van alle opvarenden. Vlinderslag is het verbluffende verhaal van deze inspirerende jonge vrouw, die haar reis begon in het geteisterde Damascus en via een levensgevaarlijke route door Europa uiteindelijk Berlijn bereikte. Vandaaruit kon ze haar olympische droom verwezenlijken: zwemmen op de Spelen in Rio de Janeiro. Een heel bijzonder verhaal. Het is onmogelijk om niet geraakt te worden door Yusra, die ooit zelf vocht voor haar leven en nu vecht voor de waardigheid van vluchtelingen wereldwijd. Khaled Hosseini

Vergeten goud

Het leven van olympisch kampioene Rie Mastenbroek

Marian Rijk

Vergeten goud van Marian Rijk vertelt het verhaal van de Rotterdamse Rie Mastenbroek die zeventien jaar oud was toen ze onder het toeziend oog van de nazi’s tijdens de Olympische Spelen in Berlijn van 1936 op drie zwemonderdelen goud haalde en op één zilver.

Marian Rijk beschrijft in Vergeten goud de opkomst, het succes en de stagnatie van supertalent Rie Mastenbroek, een meisje uit een arbeidersfamilie dat allerminst voorbestemd leek voor een leven als topsporter. Al in 1937 beëindigt ze abrupt haar loopbaan, en voor velen bleef ze ‘het meisje dat voor Hitler had gezwommen’. Pas tegen het einde van Mastenbroeks leven raakt Nederland doordrongen van de geweldige prestatie die zij leverde in 1936 tijdens de Olympische Spelen. Een erkenning waarnaar Mastenbroek een leven lang had gehunkerd.

In het meeslepende boek Vergeten Goud verweeft Marian Rijk op ingenieuze wijze het levensverhaal van het buitengewone zwemtalent Rie Mastenbroek met de opkomst van de zwemsport, tegen het decor van het vooroorlogse Nederland.

De man die in zijn eentje de Olympische Spelen organiseerde

Erik Jan Harmens

Ron van Dijk is getrouwd, heeft twee kinderen en een zwak voor grootschalige evenementen. Hij noemt zichzelf ‘een geboren organisator’ en was tot twee keer toe ceremoniemeester bij een bruiloft. Nu is Van Dijk toe aan zijn meesterproef: de organisatie van de Olympische Spelen in Nederland en België.

Vanuit zijn Vinex-woning, waar hij ook kantoor houdt om de overhead zo laag mogelijk te houden, draaien Van Dijk en zijn trouwe personal assistant Angelique overuren om alles paraat te hebben als het Olympisch vuur over achttien maanden ontstoken wordt. Er zijn echter problemen: de cashflow is niet optimaal, de eerste palen van de stadions moeten nog in de grond geslagen worden, het olympisch dorp is nog niet voorbij de status van maquette, en qua catering luistert – gelet op het grote aantal nationaliteiten van de deelnemers – vooral de keuze van broodbeleg heel nauw.

Als Van Dijk met de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité in gesprek gaat over de achterstanden, blijkt dat de organisator bereid is heel ver te gaan om zijn topfunctie veilig te stellen.

De man die in zijn eentje de Olympische Spelen organiseerde is een roman over de schoonheid van mismanagement en de lachwekkendheid van deadlines, en een genadeloze afrekening met het aloude adagium ‘meedoen is belangrijker dan winnen’.

Russische Spelen

Sport en politiek in het olympische jaar 1980

Rolf Bos

‘Ik vind het terecht dat ik gegaan ben,’ zei marathonloper Gerard Nijboer in 1980 voor de camera van de NOS. ‘Toen ik bezig was met de voorbereidingen heb ik erg zitten twijfelen. Maar toen het Nederlands Olympisch Comité in mei definitief toezegde wel te gaan, heb ik voor mijzelf besloten: Gerard, je doet aan topsport, je móét gaan.’ Maar als het aan de regering-Van Agt had gelegen, was Nijboer thuisgebleven. En andere sporters ook. Want Van Agt wilde dat Nederland zich aansloot bij de door de Amerikanen ingestelde boycot tegen de Spelen in Moskou, waartoe werd opgeroepen vanwege de Sovjet-inval van Afghanistan, op het hoogtepunt van de Koude Oorlog.

In Russische Spelen reconstrueert Rolf Bos de gebeurtenissen rondom de Spelen van 1980 in Moskou. Ruim zestig landen volgden het Amerikaanse voorbeeld, maar een Nederlandse afvaardiging met daarbij Gerard Nijboer ging wel. Net als de Britse atleten Sebastian Coe en Steve Ovett, die legendarische gevechten leverden op de 800 en 1500 meter. Net als in zijn bestseller Een Duitse zomer laat Bos zien hoe troebel de relatie is tussen politiek en sport.