De shortlist van de Europese Literatuurprijs 2022 is bekendgemaakt door juryvoorzitter Manon Uphoff. Dit is een prijs voor zowel de schrijver als de vertaler van een boek. Het doel van de prijs is om de literaire diversiteit en culturele rijkdom van Europa onder de aandacht te brengen. De volgende vijf boeken, in willekeurige volgorde, maken nog kans op de Europese Literatuurprijs 2022.
Vang de haas – Lana Bastasic
Vertaald door: Pavle Trkulja
Het eerste boek op de shortlist voor de Europese Literatuurprijs 2922 is “Vang de haas”. Een dynamisch en ontroerend verhaal over vriendschap, volwassen worden en de invloed van de Balkanoorlog in de jaren negentig op een hele generatie. Twaalf jaar nadat ze elkaar voor het laatst hebben gezien, krijgt Sara een telefoontje van Lejla, haar beste vriendin van vroeger. Sara woont al jarenlang in Dublin terwijl Lejla in hun moederland Bosnië is gebleven. Lejla vraagt haar naar Mostar te komen om samen op zoek te gaan naar Armin, Lejla’s broer die lang geleden vermist is geraakt. Sara twijfelt of ze wel moet gaan, ze noemt Dublin nu eindelijk haar thuis en ze voelt er weinig voor om terug te keren naar het land dat ze ontvluchtte vanwege de burgeroorlog. Maar diep vanbinnen weet ze dat ze toch dat vliegtuig zal nemen, rechtstreeks terug naar haar verleden. Vanuit Mostar vertrekken de vriendinnen op een roadtrip richting Wenen. Hun reis legt op prachtige en soms pijnlijke wijze de verschillen bloot tussen de jonge vrouwen die ooit zo’n sterke band hadden maar van wie de identiteit door de oorlog zo anders is gevormd.
Nocilla-trilogie – Agustín Fernández Mallo
Vertaald door: Adri Boon
In zijn Nocilla-trilogie – Nocilla Dream, Nocilla Experience en Nocilla Lab – voert Agustín Fernández Mallo talloze verhalen op van mensen en plaatsen die Amerika en de wereld in het digitale tijdperk van de eenentwintigste eeuw weerspiegelen. In het midden van de woestijn in Nevada staat een afgezonderde populier die bedekt is met honderden paren schoenen. Verderop langs Route 50 wordt een eenzame prostituee verliefd op een verzamelaar van gevonden foto’s. In Las Vegas bouwt een Argentijnse man een eigenaardig monument voor Jorge Luis Borges. Op de vlucht voor de autoriteiten neemt Kenny zijn intrek in de wettelijke non-plaats van het Singapore International Airport. In Londen is de kunstenaar Jodorkovski uren bezig met het schilderen van piepkleine vignetten op kauwgum die op het trottoir zit vastgeplakt. De schrijvers Enrique Vila-Matas en Agustín Fernández Mallo ontmoeten elkaar op een booreiland. Dit zijn slechts enkele van de verhaallijnen die tezamen de Nocilla-trilogie vormen, die werd binnengehaald als een van de vermetelste hoogtepunten in de Spaanse literatuur. De drie romans staan vol met verwijzingen naar arthousefilms, conceptuele kunst, praktische architectuur, de geschiedenis van computers en de decadentie van de roman. Mallo ontdekt schoonheid in leegte en onthult de essentie van het hedendaagse leven.
Een geest in de keel – Doireann Ní Ghríofa
Vertaald door: Caroline Meijer
Na de geboorte van haar vierde kind vullen eindeloze lijsten vol taken de dagen van een jonge schrijfster. Terwijl ze worstelt met dat repetitieve bestaan, dringt zich een stem uit het verleden op: die van de achttiende-eeuwse dichteres Eibhlín Dubh Ní Chonaill. Het gedicht dat zij schreef na de moord op haar echtgenoot wordt beschouwd als een van de belangrijkste in de Ierse literatuur. Doireann Ní Ghríofa verweeft knap twee vrouwenlevens: dat van een Ierse edelvrouw die al knielend een handvol bloed van het levenloze lichaam van haar man drinkt, en dat van een jonge vrouw die zich, tussen het stofzuigen en kolven door, de ambitieuze taak stelt het gedicht van haar voorgangster te vertalen. Gaandeweg transformeert de schrijfster steeds meer in een detective die een historisch vrouwenleven probeert te reconstrueren. ‘Een geest in de keel‘ is een dialoog tussen twee vrouwen die de eeuwen overstijgt, een verhaal dat tegelijk nieuw en vertrouwd is, universeel en intiem, in een verslavend ritmische stijl.
De wereld is niet stuk te krijgen – Maxim Osipov
Vertaald door: Yolanda Bloemen en Seijo Epema
In zijn krachtige, onsentimentele en verrassende verhalen richt de Russische schrijver Maxim Osipov zijn blik op mensen die door ingrijpende gebeurtenissen – verraad, maatschappelijke commotie, ziekte of dood – grote veranderingen ondergaan. Net zo geraffineerd en veelzijdig als in een roman belicht hij de mensen van verschillende kanten en legt hen bloot tot in de kern van hun wezen en onzekerheden. Osipov ‘vangt’ zijn personages op momenten dat ze zich de vraag stellen die in veel negentiende-eeuwse literatuur werd gesteld: ‘Hoe moet een mens leven?’ Dat Osipov ook arts is bracht recensenten ertoe hem te vergelijken met beroemde voorgangers als Tsjechov en Boelgakov. Ook al wijst hij zelf zo’n vergelijking af, zijn psychologische inzicht, zijn vermogen tot pakkende karakteriseringen, zijn compassie en soms ironische blik maken dat die voor de hand ligt. Osipov is een schrijver die een moderne en zeer toegankelijke toon combineert met de klassieke Russische prozatraditie.
Het geknetter in de sterren – Jón Kalman Stefánsson
Vertaald door: Marcel Otten
Het geknetter in de sterren van Jón Kalman Stefánsson is een familieroman over vier generaties, van een van de bekendste IJslandse schrijvers. Over liefde, tijd en onverbrekelijke banden. In Het geknetter in de sterren van Jón Kalman Stefánsson moet de kleine jongen die net zijn moeder heeft verloren een nieuw woord leren: stiefmoeder. ‘Nu ga je het krijgen,’ zeggen zijn vriendjes als de jongen een stiefmoeder krijgt, en omdat zijn vader vaak weg is, vlucht de jongen met zijn tinnen soldaatjes in een droomwereld: hele legers helpen hem te strijden tegen zijn eenzaamheid. Hij krijgt ook aandacht van zijn grootmoeder, die hem verhalen vertelt over haar ouders: de ondernemende overgrootvader die de familie tot aan de afgrond bracht en de overgrootmoeder die afsprak met een kapitein. In poëtische zinnen vangt de volwassen verteller zijn jeugd en zijn familie.
Heb jij ook een goede tip voor de Europese Literatuurprijs, laat het ons dan weten. Veel leesplezier!